Kimdir?
Medya okuryazarı medya araçlarını tanır. Yani gazete, radyo, televizyon, internet, dergi gibi medya araçlarının özelliklerini ve işlevlerini bilir. Bir ticari işletme olarak piyasa koşullarının medya üzerindeki etkisinin farkındadır.
Medya okuryazarı medya araçlarına ulaşır. Yani ihtiyaçlarına en uygun medya aracını belirler. Bunlara nereden ve nasıl ulaşacağını bilir. Medya mesajlarını anlar. Yani medya araçlarıyla iletilmek istenen mesajları fark eder ve anlar. Medya mesajını değerlendirir ve çözümler. Yani medya mesajlarını farklı bilgi kaynakları ve bilgilerle, kendi kültür ve değerleriyle karşılaştırıp çözümler. Medya mesajlarının oluşum sürecinde etkili olan unsurları bilir. Bunları eleştirel bir gözle değerlendirip anlamlandırır. Ayrıca iletişim kurar. Yani medya içeriği ile ilgili değerlendirmelerini, hem o içeriği oluşturanlarla hem de başka insanlarla paylaşır.
Ne Yapar?
Çeşitli bilgi kaynakları arasından ihtiyaç duyduğu bilgileri seçer.
Medya ve içerik seçiminde tercihler yapabilir.
İstediği bilgilere ulaşır.
Ulaştığı bilgileri anlar.
Elde ettiği bilgilerdeki olumlu-olumsuz, doğru-yanlış, iyi-kötü yönleri tespit eder.
Gösterilen ile gerçek arasındaki farkı fark eder.
Mesajlar karşısında sadece alan değil aynı zamanda veren bir taraf olarak aktif olur.
Kendisine sunulan içerikleri eleştirebilir ve onları değiştirebilir.
Medyayı gerektiğinde ve gerektiği kadar takip edebilir.
Medyanın olumlu ürünlerinden yararlanır.
Medyanın olumsuz ürünlerinden korunur.
Çevresini olumlu medya ürünlerinden haber- dar eder.
Çevresini olumsuz medya ürünleri konusunda uyarır.
Medyayı olumlu ya da olumsuz ürünleri konusunda denetler ve bu konuda geri bildirimde bulunur.
Medya Okuryazarlığı Süreci
1 – Tanıma
2 – Erişim
3 – Anlama
4 – Değerlendirme
5 – Analiz
6 – Anlamlandırma
7 – İletme
8 – Etkileşim
Herkes bir köşe yazarı, haber yorumcusu, muhabir, yönetmen olamayabilir. Ama herkes medya okuryazarı olabilir.